Monday, December 27, 2010

From Jul.09 to Nov.10


Цаг хугацаа маш хурдан өнгөрч, бүтэн жилийг ардаа илээжээ. Гэвч энэ хугацаанд тун цөөн номыг уншсан байх юм. Гэхдээ л Economist сэтгүүлийг бараг л алгасалгүй уншиж, HBR-г хэд хэдийг зооглосон гэхээр бас чамлахааргүй ч юм шиг. Гэхдээ л дэндүү их цагийг хий дэмий зарцуулж дээ хөөрхий. За тэгээд энэхүү блогийн тоосыг бага ч гэсэн үргээе дээ.

All I need to know I learned in Kindergarden номноос:

p.6: I believe that imagination is stronger than knowledge
That myth is more potent than history
That dreams are more powerful than facts
That hope always triumphs over experience
That laugher is the only cure for grief
And I believe that love is stronger than death.


Movies watched
Sherlock holmes
Taxi driver 1976
My fair lady
invictus
Underworld Rise of the Lycans
Insominia
iron man 2
bRIDe valintine
My bloody valentine.
Race to the witch mountain
In Bruges
Revolutionary Road
Ip man 1
Ip man 2
Monsters vs alien
Vicky Cristina Barcelona
La misma luna
Knocked up
Law abiding citizen
Max Payne
Princess and a frog
Fast and furious 2009
Knocked up
Angel & Demons
Step up 3
Robin Hood
inglorious busterds
Karate kid
Lumamba
Legends of Gardians
Shattered Glass
Lovelybones
Cloudy withc chance of Meatballs
Night at the museum battle of the smithsonian
The Expandables
This is IT Michael Jackson
Lakeview Terrace
American Psycho
Caroline
Hanna Montana
J.I.Joe Rise of Cobra
Shotgun stories
Horseman
Social network
Clash of titans
Sweeney Todd-The demon barber of Fleet street
Underworld
500 Summer days
Shrek 4
Book of Eli
Aminaas unetei ami
Ip man
Knock up
Step up
Inception
Frog and princess
The talented Mr.Ripley
Gattaca
Hanna Montana
American Psycho
Kick Ass
Karate Kid
Robin Hood 2009
Legends of Guardians
Seventeen again
Ip man 3
Knowing
From Dusk till dawn
Bride war
You have got mail
B-13
Pink Pantera 2
Би чамд хайртай
Би чамд хайртай 2
Bedtime stories
Sex is Zero
Taken
Hotel Rwanda
Pink Pantera 1
Hangover
Ghost Rider
Harry Potter and the Half blood prince
Hurt Locker
District 9
Le samurai
God father I
God father II
He is not into you
Ninja assassin
In bruges
International
UP
Public Enemies
Fareed Zakaria Show Sept to Dec all episodes.
TED Talks Jul to Dec
Үлгэрийн хайр
Мөрөөдлийн баг
Illusionist
Insomenia
The bucket list
2012

Books read:
SuperFreakonomics by Levitt & Steven
The Winner Stands Alone by Paolo Coelho
How To Get Into the Top MBA Programs, 4th Edition
Чонон Сүлд by Jiang Rong
The Boy Who Harnessed the Wind: Creating Currents of Electricity and Hope by Kamkwamba
Great Personal Statements for Law School
Brain Rules: 12 Principles for Surviving and Thriving at Work, Home, and School by John Medina
The Lords of Strategy: The Secret Intellectual History of the New Corporate World
The Hypomanic Edge by John Gartner
My Horizontal Life: A Collection of One-Night Stands by Chelsea Handler
The Narcissism Epidemic: Living in the Age of Entitlement by Jean Twenge
Dead Aid: Why Aid Is Not Working and How There Is a Better Way for Africa by Dambisa Moyo
Genghis Khan and the Making of the Modern World by Jack Weatherford
Energy Autonomy by Herman Scheer
The Monk Who Sold His Ferrari: A Fable About Fulfilling Your Dreams & Reaching Your Destiny by Robin Sharma
The Presentation Secrets of Steve Jobs: How to Be Insanely Great in Front of Any Audience by Carmin Gallo
Switch: How to Change Things When Change Is Hard by Cheap Heath
The Amateurs by David Halberstam
The Big Short: Inside the Doomsday Machine by Michael Lewis
Panic: The Story of Modern Financial Insanity by Michael Lewis
Freefall: America, Free Markets, and the Sinking of the World Economy by Joseph Stiglitz
The Audacity to Win: The Inside Story and Lessons of Barack Obama's Historic Victory by David Plouffe
Top Class Competitors: How Nations, Firms and Individuals Succeed in the New World of Competitiveness by Stephane Garelli
Rules for Radicals: A Pragmatic Primer for Realistic Radicals by Saul Alinsky
How Markets Fail: The Logic of Economic Calamities by John Cassidy
The Partnership: The Making of Goldman Sachs by Charles Ellis
Drive: The Surprising Truth About What Motivates Us by Daniel Pink
The Ascent of Money: A Financial History of the World by Niall Ferguson
The Tipping Point
Start where you are by Chris Gardner
Underground: The Tokyo Gas Attack and the Japanese Psyche by Haruki Murakami
Don’t eat the marshmallow yet
Clear blogging: How people blogging are changing the world
Age of Terbulance
Brain rule
ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙГ ХӨГЖҮҮЛЭХ 2009 – 2012 ОНЫ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨР
Орон Нутаг Болон Бүс Нутгийн Эдийн Засгийн Хөгжлийн Үзэл Баримтлалыг Тодорхойлох нь, 2008, GTZ
Төвийн Бүсийн Хөгжлийн Хөтөлбөр
Draft Environmental and Social Impact Assessment: UHG Phase II
Leadership lessons from Westpoint

p.7: There were three frogs that were floating down the river on top of a leaf. One of them decides to jump into the river. How many frogs are left on top of the leaf?
- 2.
-Wrong answer. Because deiciding to jump and jumping are two different things.

p.52: 30 seconds rule. No matter what you do for a living, you are first and foremost in the business of connecting with people. Those people will decide whether to connect with you within the first thirty seconds of meeting you. So you either make a good first impression or forget it.
p.53: Some experts estimate that twenty percent of your financial success comes from your skills, talents and knowledge, while eighty percent comes from your people skills, your ability to connect with other people and gain their trust and respect.


Clear blogging:
p.75 Our feeling of being more and more apart from everyone is borne out in the numbers.
In a major study published in the American Sociological Review, entitled “Social Isolation in
America” (www.asanet.org/galleries/default-file/June06ASRFeature.pdf), fully one-quarter
of those surveyed reported that they had no one they could confide in, up from 10 percent 20 years
ago. On average, our number of close personal friends has dropped from three to two.
And yet, while the number of people we know and share with offline diminishes, because
we have too much to do and too little in common with the people who share some physical
space with us, the number of people we know online, especially if we blog, soars. Blogging is
the new campfire, office water cooler, town meeting, pub, and place of worship—the place
where you can connect with people who understand you and who you can understand.
New ideas on marketing.


Орон Нутаг Болон Бүс Нутгийн Эдийн Засгийн Хөгжлийн Үзэл Баримтлалыг Тодорхойлох нь, 2008, GTZ
p.7 Орон нутгийн хүчин зүйлсийг гурван төрөлд хуваан үзэх нь их түгээмэл байдаг. Үүнд:
1.Орон нутгийн биет хүчин зүйлс гэдэг нь ихэвчлэн хэмжиж, тооцож болохуйц “хатуу” шалгуур байдаг. Тухайлбал, газар зүйн байрлал буюу чухал нөөц, түүхий эд болон холбогдох зах зээлд ойрохн гэх мэт.[…]
2.Бизнес эрхлэгчдэд шаардалагатай биет бус хүчин зүйлсийг “зөөлөн” гэх ба хэмжихэд нэлээд бэрхшээлтэй байдаг. Үүнд: төрийн байгууллагын үйл ажиллагааны хүртээмжтэй байдал, түүни йажил хэрэгч байдлаар ажиллах чадвар,бизнесийн ерөнхий байдал (эрэлт хэр амьд, болдитой байгаагаар тодорхойлогддог) холбогдох болон дэмжигч комапаниудын олдоц,, бизнесийн дэмжих үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагууд жишээ: ур чадварыг сайжруулах, технологи, санхү гэх мэт болно.
3.Биет бус хүчин зүйлс нь тухайн газар орны амьжиргааны түвшин, байдлыг тодорхойлж байдаг учраас хувь хүмүүст их чухал байдаг.
p.7 Улаанбаатарын бүсийн хүн амын жилийн дундаж өсөлт 2005 оны байдлаар 4.0 хувь байгаа бөгөөд хүн амын жилийн дундаж өсөлтийн дийлэнх хэсэг буюу 74.3 хувь нь механиз өсөлтөөр хангагдаж, механик өсөлт нь ердийн өсөлтөөс хэт өндөр байна. Цаашид механик өсөлтийг сааруулж, төрөлтийг дэмжиж, нас баралтыг бууруулах замаар хүн амын ердийн цэвэр өсөлтийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байна.
P.8 Улаанбаатарын бүсэд ядуурлын хамралтын хүрээ (27.3%), ядуурлын гүнзгийрэлт зэрэг үзүүлэлт өндөр хэвээр тууштай буурахгүй байна. […] Цаашид бүсийн хөгжлийн давуу тал, нөөц боломжийг бүрэн ашиглаж, жижиг дунд үйлдвэрлэл, үйлчилгээг бүх талаар дэмжин ажлыг байрыг олноор бий болгох, эдийн засгийн өсөлт, тэргүүлэх салбаруудын хөгжил, хөрөнгө оруулалтын арга хэмжээтэй нягт уялдсан хөдөлмөр эрхлэлтийн оновчттой бодлогыг хэрэгжүүлж ядуурлыг эрс бууруулах шаардлагатай байна.
Улаанбаатарын бүсийн мэдээлэл, харилцаа холбооны өнөөгийн сүлжээ нь хотын захын орон сууцны болон гэр хорооллуудын хүн амын хэрэгцээ шаардлагыг бүрэн хангаж чадахгүй байна. Иймд мэдээлэл, харилцаа холбооны нэгдсэн сүлжээг бий болгох шаардлагатай байна.
p.9 Хүн амын хэт төвлөрөл болон үйлдвэрлэл, үйлчилгээний цар хүрээ өсч байгаатай холбоотойгоор байглийн нөөцийн ашиглалт, байглаь хамгааллын холбогдролтой олон асуудлууд бий болж байна. Хотын агаар% ус хөрсний бохирдол нэмэгдэж байгаа нь хүн амын эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх боллоо. Сүүлийн жилүүдэд нийслэл хот орчмын байгаль экологийн тэнцвэрт байдал алдагдах явдал эрс нэмэгдэж байна. Гал, үерийн аюул, газар хөдлөлт, химийн хорт болон цацраг идэвхт бодис алдагдах, хүн, мал, амьтны гаралтай гоц халдварт өвчин гараг зэрэг болзошгүй аюулаас урьдчилан сэргийлэх тогтолцоог бэхжүүлж, менежментийг нь эрс сайжруулах шаардлагатай байна.
p.10 Улаанбаатарын бүсийн хүн амын нутагшилт, суурьшилт тогтолцоог 1. Улаанбаатарын бүсийн түвшинд 2. УБ-н бүсийн эрчимтэй таталцал, нөлөөллийн бүсийн түвшинд 3. Улсын түвшинд гэсэн гурван түвшинд Монгол Улсын бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалтай нийцүүлэн иж бүрэн цогцолбор байдлаар сайжруулан, хот төлөвлөлт, газрын менежментийн тогтолцоог зах зээлийн нөхцөлд нийцүүлэн боловсронгуй болгон шинэчлэх шаардлагатай байна.
p.10 Бүсийн хүн амын нутагшилт, суурьшилын тогтолцоог УБ-н бүсийн, УБ-н бүсийн таталцал, нөлөөллийн бүсийн, улсын гэсэн 3 түвшинд иж бүрэн, цогцолбор байдлаар нь сайжруулах эрх зүй, эдийн засаг, хот байгуулалтын таатай орчин бүрдэнэ.
Өмнөговь аймгийн дунд болон урт хугацааны бодлогын баримт бичгүүд
P.36 Нийгмийн халамж, хамгааллын үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулж, хүн амын өсөлтийг нэмэгдүүлэх, иргэдийн ажиллаж амьдрах таатай орчинг бүрдүүлэн гэр бүл, хүн ам зүйн бодлогыг зөв хөгжүүлэх
Хүн амын тогтвортой өсөлтийг хангах, гэр бүл, хувь хүний хөгжлийг дэмжих.
Хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх замаар ажилгүйдэл ядуурлыг бууруулж нийгмийн хамгааллыг сайжруулах.
Нийгмийн хэрэгцээ шаардлагыг хангасан, өв тэгш хүмүүжилтэй, бие даан сурч, ажиллаж, амьдрах чадвар бүхий хүмүүнлэг иргэнийг төлөвшүүлэх
Сурч амьдрах таатай орчинг бүрдүүлэх, боловсролын салбарын үйлчилгээний чанар хүртээмжийг дээшлүүлэх
Ур чадвартай мэргэжлийн боловсон хүчнээр хангах, суурь боловсролыг нөхөн эзэмшүүлэх.

Төвийн Бүсийн Хөгжлийн Хөтөлбөр
p.4: Бүсийн хэмжээнд хувь хүн, гэр бүл болон хэсэг бүлэг хүмүүс хамтран нийгэмд хөдөлмөрлөх, өөрийнгөө хөгжүүлэх, чадавхиа дээшлүүлэх санал санаачлагыг бүх талаар дэмжих
p.5: Хүний амьдарлын нйигэм, эдийн засаг, орчин ахуйн таатай нөхцлийг бүрдүүлэх замаар хүн амын дундаж наслалтыг 65-д хүргэх
Малчид хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийг нийгмийн даатгалд өргөнөөр хамруулах төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэх
p.7: Хүн амын төмс, хүнсний ногооны хангамжийг 2005 оны түвшингээс 20-30 хувь, жимс жимсгэний хангамжийг 20 хувь, цөцгийн тосны хангамжийг 50 хувь, загас загасан бүтээгдэхүүний хангамжийг 6 хувь тус тус өсгөн хүнсний хэрэглээний бүтцийг өөрчлөн чанаржуулна. (яг энэхүү тэргүүлэх зорилт хэр үр дүнтэй байх вэ? Энэхүү зорилтийг биелүүлэхдээ ямар арга замыг ашиглавал зорилтод хамгийн хурдан хүрч болох бол?)
p.10: Говьсүмбэр аймагт иргэдийн ундны болон ахуйн хэрэглээний усны нөөц хомсдолоос хамгаалах, бохирдлоос сэргийлэх, усны хатуулгийг бууруулах, чанарыг дээшлүүлэх, инженерийн хийцүүдийг сольж, дэмшилтэт технологи нэвтрүүлэх, усны хэрэглээнд хяналт тавих системтэй болж, зарцуулалтын хэмжээгээр төлбөртэй болох механизм бүрдүүлж ажиллах
p.11: Бүсийн аймгуудын гэр хорооллын усан хангамжийг сайжруулах, усны зохистой хэрэглээг бий болгоход хувийн хэвшлийн оролцоог идэвхижүүлж, тэднийг дэмжсэн үнийн бодлого, татварын бодлого зэрэг эдийн засгийн хөшүүргүүдийг хэрэгжүүлэх
p.13: Өмнөговь аймгийн сүүний үйлдвэрийн хүчин чадлыг бүрэн ашиглаж дотоодын цагаан идээний хэрэгцээг 100 хангана
p.16: Хэдийгээр ажилгүйдлийн түвшин улсын дундажаас бага байгаа боловч ажилгүйдэл, ядуурал их байна. Иймээс ядуурлын үндсийг арилгах, ядуурлаас гарах оновчтой арга зам, механизм боловсруулж хэрэгжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай байна.
Бүсийн төв, аймаг, орон нутгийн нөөц баялагийг ашиглах, хуваарилах, өрхийн болон жижиг, дунд үйлдвэр хөгжүүлэхэд орон нутгийн удирдлагын эрхийг нэмэгдүүлэх эрх зүйн орчин бүрдүүлэх
Бүсийн хэмжээнд сайн дурын үндсэн дээр хөдөлмөр, хөрөнгөө нэгтгэн хоршоо, фермерийн аж ахуй, нөхөрлөл байгуулахыг дэмжиж, жижиг дунд үйлдвэрлэлийг өргөтгөх, шинээр байгуулах замаар ажлын байрыг нэмэгдүүлэх арга хэмжээ авах,
p.17: Бүсийн аймгуудын ажил эрхлээгүй залуучуудад техник мэргэжлийн сургалт, үйлдвэр дээрх сургалт зэргийг ажлын дадлага, ур чадвар олгох сургалтын бүх хэлбэрийг дэмжин хөгжүүлэх замаар тэдний мэргэжлийн ур чадварыг дээшлүүлэх
p.18: Өмнөговь аймагт тэтгэврийн сайн дурын даатгалд хамрагдалтыг өргөтгөж, даатгалийн мэдээллийн тогтолцоог бүрдүүлэх
Өмнөговь аймгийн сумдад асрамж үйлчилгээний төвийг байгуулан асрамжийн үйлчилгээг өрх гэрт тулгуурласан хэлбэрт шилжүүлэх
p.19: Ажлын дадлага суулгаж сургалтад хамрагдсан залуучуудыг тогтвортой ажлын байртай болгох
p.20: Бүисйн хэмжээнд бага хүүтэй зээл олгох замаар жижиг дунд үйлдвэрлэл, үйлчилгээг бүх талаар дэмжиж шинээр ажлын байр бий болгох хөтөлбөр боловсруулж хэрэгжүүлэх (ингэж ажиллахдаа банк-ны бичил зээлийн систем дээр тулгуурлан ажиллаж, орон нутагт үйл ажиллагаа явуулж буй ТББ-тай хамтрах)
p.21: “Ахмад настны эрүүл мэнд, нийгмийн хамгаалал” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх замаар Мандалговьд ахмад настнуудын “Соёл үйлчилгээний төв” байгуулах
Мандалговь сум болон бүсийн бусад сумдад нийтийн ахуй үйлчилгээний салбарыг хувийн хэвшилд тулгуурлан бий болгох замаар үсчин, оёдолчин, гуталчин дархан зэрэг чиглэлээр мэргэжил эзэмшүүлэх сургалтыг бодлого чиглэлтэйгээр зохион байгуулах
Олон жилийн өмнө ашиглалтанд орсон сургуулиудын хичээлийн барилга байгууламж, тоног төхөөрөмж эвчдэрч хуучирсан байна. Мөн цахилгаан, дулааны байнгын хомсдол нь урт богино хугацаагаар сурагчдын хичээл тасрах явдалд хүргэж байна. Багшлах боловсон хүчин....
(НОМЫН САНГ САЙЖРУУЛЖ, ШИНЭ БАРИЛГА БАРИХ. ХӨГЖИЛ МЭДЭЭЛЛИЙН ТӨВ бий болгох. Номын сангийн фондыг баяжуулан, үйлчилгээний хүртээмжийг өргөжүүлэх )
p.24: Даланзадгад суманд орчин үеийн эрэлт шаардлагад нйицсэн 150 ортой зочид буудал, зоогийн газар шинээр байгуулах
Өмнөговь аймгийн нутагт байдаг хилийн боомтын эрх зүйн орчиг бүрдүүлж, боомтын нөхлийг сайжруулан, худалдаа эрхлэгчдэд учирдаг бэрхшээлийг арилгах арга хэмжээ авах.
(МОНГОЛ ТӨМС ХӨТӨЛБӨР http://www.monpotatopro.mn говийн бүсэд тохирох сорт, таримлыг сонгон шалгаруулах явдал нэн чухал бөгөөд Монгол Төмс Хөтөлбөрөөс 2009 онд Өмнөговь аймагт төмсний 10 шинэ сортыг сорт сорилын арга зүйн дагуу турших сорилтын ажлыг зохион байгуулж, хээрийн туршлагыг тавьсан.)
p.25: Байгалийн үзэсгэлэнт газрын нэг болох дархан цаазат Ёлын аманд байрлах Байгалийн салбар музейг палеонтологийн олдвороор өргөжүүлэн баяжуулж, улмаар гадаад дотоодын аялал жуулчдад морь тэмээн хөсөг, ардын уламжлалт урлаг, монгол үндэсний тоглоом наадгайгаар үйлчилдэг бүхэл бүтэн цогцолбор үйлчилгээний бааз болгох.
p.28: аймгийн нутаг дэвсгэрт байгаа түүхийн үл хөдлөх дурсгалуудыг эрэн сурвалжлах, хамгаалах, бүртгэл мэдээллийн санд оруулах арга хэмжээ авах
p.29: Дорноговь аймгийн мэдээлэл, холбооны технолгийд суурилсан зайны сургалтыг хөгжүүлэх, нээлттэй сургалтын хэлбэрийг өргөтгөх арга хэмжээ авах
Бүсийн амйгуудад англ хэлийг хоёр дахь албан хэл болгох зорл тыг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах блэтгэл ажлыг хангаж, зхих нөхцөлийг бүрдүүлэх
Өмнөговь аймагт нийтийн ахуй үйлчилгээг системтэй сэргээж үйлчилгээний цогцолбор байгуулах
p.30: Сумдын сургуулиудад сурагчдын дотуур байр барих
... аймгийн ерөнхий боловвсролын сургуулиудад БСШУЯ-тай хамран компютержуулах арга хэмжээ авч, номын сангийн фондыг нэмэгдүүлэх
p.38: Эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж үйчилгээний оновчтой тогтолцоог бүрдүүлж, хүртээмж чанар нь сайжруулан, хүн амын эрүүл мэндийн байдлын түвшинг дээшлүүлнэ.
Өмнөд бүс нутгийн эрдэс баялгийг ашиглах, дэд бүтцийг хөгжүүлэх талаар, Үйлдвэр Худалдааны Яам
Говийн бүсэд хүн амын өсөлтийг нэмэгдүүлэх, гадагш чиглэсэн шилжих хөдөлгөөнийг бууруулах, иргэд өөрийн төрж өссөн нутаг орондоо тогтвортой оршин суух нөхцлийг бүрдүүлж, хүний хөгжлийн түвшинг дээшлүүлэх стратегийн зорилтын хүрээнд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа
- Төслүүдийг хэрэгжүүлэхдээ Монгол ажилчдыг сургах, дадлагажуулах, тэдний нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх, цалин хөлсийг нь гадаадын улс орнуудын хэмжээнд ойртуулах, инженер техникийн ажилтнуудыг гадаадын сургуулиудад бэлтгэх, давтан сургах зэрэг асуудлуудыг төсөл хэрэгжүүлэгч нартай хамтран шийдэх
- Говийн бүсийн онцлог нөхцөл байдлыг бүрэн тусгасан бодлого боловсруулах, хэрэгжүүлэх оролцоот механизм бүрдүүлэх
- Төр засгийн бүх шатанд Говийн бүстэй
ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙГ ХӨГЖҮҮЛЭХ 2009 – 2012 ОНЫ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ МӨРИЙН ХӨТӨЛБӨР
- Хүмүүнлэг иргэний нийгмийг байгуулахын төлөө хүн амыг эрүүл, боловсролтой, ажилтай, орлоготой байх нөхцөл бүрдүүлэх оновчтой бодлого хэрэгжүүлж, хүний хөгжил, хүн амын өсөлтийг хангах нийгмийн таатай орчин бүрдүүлж, иргэдийн амьдралын чанарыг сайжруулахыг эрмэлзэх
- Бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалын хүрээнд “Оюу толгой”, “Таван толгой”, “Овоот толгой”-н их ордыг дагасан Ханбогд, Цогтцэций, Гурвантэсийн үйлдвэржсэн шинэ хотуудыг байгуулах, түүнийг холбосон дэд бүтцийг байгуулж эхлэн, сум бүрт хүн ам, газар зүйн байршил, байгаль орчны даац, ашигт малтмалын нөөц, орон нутгийн чадавхид уялдуулан жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлж, ажлын байрыг нэмэгдүүлэх, мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх замаар ажилгүйдэл ядуурлыг өнөөгийн түвшнээс бууруулах
- Иргэдэд эрх зүйн туслалцаа үзүүлэх үйлчилгээг сайжруулан, гэмт хэрэг, архидалт, түүнийг бий болгож буй хүчин зүйлсэд нөлөөлөх замаар иргэн бүр эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах нөхцлийг бүрдүүлэх
- Мэргэжил, ур чадвартай боловсон хүчнээр төрийн жинхэнэ албаны нөөцийг бүрдүүлж, төрийн албан хаагчийн амьдралын нөхцөл бололцоо, ажлын үр дүн, тогтвор суурьшил зэргийг харгалзан тэтгэмж, тусламжид хамруулах, хөнгөлөлттэй зээл олгох, орон сууцны сангийн хөрөнгийг нэмэгдүүлэх замаар нийгмийн баталгааг сайжруулна.
- Боловсон хүчнийг гадаадын улс орнуудад мэргэшүүлэх, мэргэжил дээшлүүлэх сургалтанд шат дараатайгаар хамруулна.
- Архидан согтуурахаас сэргийлэх, хяналт тавих үндэсний хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлж, архидалт түүнийг бий болгож буй хүчин зүйлсийг илрүүлэн, арилгах арга хэмжээг зохион байгуулна.
- Иргэдийн амь бие, эд хөрөнгө, нэр төрийг гэмт халдлагаас хамгаалах, тэдний аюулгүй, амгалан тайван амьдрах нөхцлийг бүрдүүлэхэд чиглэсэн цогц арга хэмжээг авч гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх, нийгмийн хэв журам хамгаалах ажилд иргэдийг татан оролцуулж, орон нутагт зонхилон гарч байгаа гэмт хэрэгтэй тэмцэнэ
- “Монгол улсад хүний эрхийг хангах үндэсний хөтөлбөр”-ийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлж, хүний эрх, эрх чөлөөг хангах баталгаа, боломжийг өргөтгөнө.
- Цагдаагийн хэлтсийг Цагдаагийн газар болгон өргөтгөх асуудлыг шийдвэрлүүлж, Тавантолгойн нүүрсний уурхай, Гашуун сухайтын хилийн боомтыг хариуцсан гэрээт цагдаагийн тасаг байгуулна.
- Хууль сахиулах байгууллагын алба хаагчдын мэргэжил, мэргэшлийн ур чадварыг дээшлүүлэх, сургалтын материаллаг баазыг сайжруулах арга хэмжээ авна.
- Гадаадын иргэдийн бүртгэл, хяналтыг сайжруулна.
- Гамшгаас сэргийлэх, гамшгийн үеийн бэлэн байдлыг хангах, аврах, хор уршгийг арилгах, сэргээн босгох үйл ажиллагааны шуурхай байдлыг хангана.
- Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэлийн албыг бэхжүүлж, шийдвэр гүйцэтгэлийн ажлын үзүүлэлт, чанарыг дээшлүүлэн, шийдвэр гүйцэтгэлийн бодит биелэлтийг жил бүр 80-аас доошгүй хувиар хангаж ажиллана.
- Хилийн застав, хилийн боомтод ажиллаж байгаа албан хаагчдын хэвийн ажиллах нөхцлийг бүрдүүлнэ.
- Улсын бүртгэлийн нэгдсэн тогтолцоонд шилжих боломжийг бүрдүүлж, бүртгэл мэдээллийн үйлчилгээг цахим хэлбэрт оруулна.
- Батлан хамгаалах болон цэргийн шинэчлэлийн бодлогыг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлж, орон нутгийн хамгаалалтын тогтолцоог төлөвшүүлэх зорилтын хүрээнд:
- Хилийн болон Зэвсэгт хүчний анги салбаруудын бие бүрэлдэхүүний нийгэм, соёлын асуудлыг анхаарч дэмжлэг үзүүлнэ.
- 3.4.2. Орон нутгийн хамгаалалтын тогтолцоог бэхжүүлнэ.
- 3.4.3. Цэргийн дүйцүүлэх албаны үйл ажиллагааны үр дүнг дээшлүүлнэ
Draft Environmental and Social Impact Assessment: UHG Phase II

As a result of coal transport, recorded injuries in Khanbogd soum have also
increased which has placed pressure on the Khanbogd hospital. 59.4 percent of
emergency calls are from Javikhlant bagh of Khanbogd soum (the bagh through
which the coal road crosses in Khanbogd), indicating81 that mining activity
impacts the capacity of health services.

Previously certain population groups, such as students and the self-employed (including traditional herders) had to pay their own insurance premiums, and health insurance coverage declined from 95.3 percent of the population in 1998 to 77.6 percent in 2005110.

However, there are almost no preventive tools (such as sanitary hygiene or nutritional education,
campaigns to control selected diseases, and epidemiological surveillance
measures)

High traffic levels and accidents, with a low vehicle safety culture:

Issues relating to infrastructure safety, exposure to disease, hazardous material
safety or increased exposure to natural hazards can potentially pose a risk to
community safety and security.

Construction of the 12MW power
plant will require an estimated 200 workers, expected to comprise a mixture of
Mongolian and Chinese workers. Likewise, construction of the CHPP will
include domestic and foreign employees. Accommodation for this diverse
workforce will need to take account of differences in language, diet, and other
cultural sensitivities that exist between Mongolian and Chinese people, or there
is potential for direct short term negative impacts on a local scale. To manage
these risks, ER’s ‘Code of Conduct’ will be applied to all workers and subcontractors
in and around the mine site as well as a detailed Camp Management
Plan, included in Section 8 of this document.

The potential impacts to workers if their rights are not met could range from
temporary to permanent and from negligible to major, depending on the
magnitude of the breach. Serious non-conformance could lead to project delays,
orders for a stop in work, fines or the withdrawal of finance. In the event of
major or persistent non-compliance with either Mongolian standards or
international norms, the Project could also be forced to suspend operations or
have lender funds withdrawn.